Saturday, February 26, 2005

Klarinet achtergrond: een korte introductie

De klarinet is een zoetgevooisd houtblaas instrument, zowel geschikt voor het symfonisch orkest als voor een jazz-ensemble. De meest gespeelde klarinet is ongetwijfeld de Si-b of bes-klarinet. Ook een basklarinet maakt standaard deel uit van een symfonisch orkest. Maar of het nu gaat over de bes-klarinet of de basklarinet, in beide gevallen is het de zoete sonoriteit die bij de luisteraars in de smaak valt.
De bes-klarinet is de meest gebruikte klarinet, maar daarnaast hebben we nog varianten in A (of la-klarinet), in C (de ut-klarinet), de kleine klarinet in Es (Mi-b) en de bassethoorn in F.
Deze klarinetten worden occasioneel gebruikt in orkestmuziek, maar toch vind je ze eerder terug in klarinet ensembles of "klarinet choirs". Alle klarinetten bestaan uit een vijftal delen en gebruiken een enkel riet om hun kenmerkend klarinetgeluid voort te brengen. Blazen op het klarinet mondstuk doet het riet vibreren, dat op zijn beurt de luchkolom binnen de klarinet doet vibreren: de klank is geboren! De vingerzetting die je gebruikt en de druk die je uitoefent op het riet, bepaalt dan de toonhoogte van de klank.
De klarinet was het laatste houtblaas instrument dat werd ontwikkeld voor het symfonisch orkest, in feite was het een verbetering van het eerste enkel riet instrument, de "chalumeau". Johann Denner, en later zijn zoon Jacob, zouden grotendeels verantwoordelijk zijn voor de evolutie van chalumeau tot klarinet in de vroege 18de eeuw. De eerste componist die de klarinet introduceerde in het orkest, was Mozart, die trouwens ook een prachtig concerto schreef voor dit instrument. In de 20ste eeuw werd de klarinet ook ingepalmd door de jazz-virtuozen, waarvan de bekendste ongetwijfeld Benny Goodman is.

Marc
klarinetmuziek